ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤ

ਚੈੱਕਰ ’ਤੇ ਹਮਲਾ 18 ਅਗਸਤ ਦੇ ਅੰਕ ’ਚ ਸਫ਼ਾ 3 ’ਤੇ ‘ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਸਿੱਖ ਟਿਕਟ ਚੈੱਕਰ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਨਿਖੇਧੀ’ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਬੇਹੱਦ ਅਫ਼ਸੋਸ ਹੋਇਆ। ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੂੰ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ, ਫ਼ਿਰਕੇ,...

ਭਾਰਤ ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਬਾਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਦਰਾਮਦ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ 17 ਅਗਸਤ ਦੀ ਸੰਪਾਦਕੀ ’ਚ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ’ਚ ਹਰ ਪੱਖੋਂ ਸਮਤੋਲ ਬਣਾ ਕੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਰਾਬ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ...

ਵੰਡ ਦਾ ਸੰਤਾਪ ਐਤਵਾਰ, 11 ਅਗਸਤ ਦੇ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਾ ਨੰਬਰ ਨੌਂ ’ਤੇ ਉੱਘੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਮਰਹੂਮ ਕੁਲਦੀਪ ਨਈਅਰ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਸਕੂਪ’ ਵਿੱਚੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਲੇਖ ‘ਦੇਸ਼ ਵੰਡ ਦਾ ਸੁਫਨਾ ਅਤੇ ਹਕੀਕਤ’ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਇਹ ਲੇਖ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਪਿੱਛੇ...

ਜੀਵਨ ਸਫ਼ਰ ਅਤੇ ਅਭੁੱਲ ਯਾਦਾਂ ‘ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ’ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਸਫ਼ਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਅਭੁੱਲ ਯਾਦਾਂ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਯਾਦਾਂ ਮਨ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਸਕੂਨ ਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵੇਗ ’ਚ ਵਹਾ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਦੀ ਪਛਾਣ...

ਦੇਰ ਨਾ ਕਰੋ ਏਸੀ ਦੀ ਬਨਾਉਟੀ ਠੰਢੀ ਹਵਾ ਹੇਠ ਬੈਠੇ ਨੀਤੀ ਘਾੜਿਆਂ ਨੂੰ ਅਰਜੋਈ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਇਉਂ ਅੰਤ ਨਾ ਲਓ (13 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ੰਭੂ ਬਾਰਡਰ ਬਾਰੇ ਮੁੱਖ ਖ਼ਬਰ)। ਇਸ ਨੂੰ ਲਟਕਾ ਕੇ ਖੋਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾ ਕਰੋ।...

ਸੱਚ ਨਿਤਾਰਿਆ ਜਾਵੇ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਦੀ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਵਜ਼ਨ ਕਾਰਨ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ‘ਸਲਾਮ ਵਿਨੇਸ਼’ (9 ਅਗਸਤ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਲਾਂ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਅਰਬ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ। ਜਿਹੜੇ ਪਾਸੇ ਦੇਖੀਏ, ਇਹੀ ਚਰਚਾ ਸੀ। ਲੋਕਾਂ...

ਤਬਦੀਲੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ ‘ਤੀਆਂ ਦੇ ਬਦਲੇ-ਬਦਲੇ ਰੰਗ’ (7 ਅਗਸਤ) ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਜੋਧ ਸਿੰਘ ਮੋਗਾ ਨੇ ਤੀਆਂ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਸਰੂਪ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਛੇੜਿਆ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਤਬਦੀਲੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਂਝ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖਿਆਲ...

ਧਰਤੀ ਹੇਠਲਾ ਪਾਣੀ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੇਖ ‘ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਲਈ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ’ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਰਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ਬਿਆਨ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਦਿਨ-ਬਦਿਨ ਥੱਲੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ...

ਸ਼ਹੀਦ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਐਤਵਾਰ, 28 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ‘ਦਸਤਕ’ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੇਖ ‘ਸ਼ਹੀਦ ਊਧਮ ਸਿੰਘ: ਸਜ਼ਾ ਤੋਂ ਸ਼ਹਾਦਤ ਤੱਕ’ ਵਿੱਚ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲੇ ਬਾਗ਼ ਹੱਤਿਆਕਾਂਡ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਮਾਈਕਲ ਓ’ਡਵਾਇਰ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਊਧਮ ਸਿੰਘ...

ਸ਼ਹੀਦ ਨੂੰ ਸਿਜਦਾ 31 ਜੁਲਾਈ ਵਾਲਾ ਲੇਖ ‘ਸ਼ਹੀਦ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ’ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਸੀ। ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜੀਵਨ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਘਰਸ਼ਮਈ ਰਿਹਾ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਸਲ ਉਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਾਰਥਿਕ ਕਰ ਗਏ। ਸਾਲ 2011 ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ...

ਅੱਜ ਦੀ ਭਿਆਨਕ ਹਕੀਕਤ ਮੋਹਨ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਮਿਡਲ ‘ਖੂਨ ਦੇ ਹੰਝੂ’ (23 ਜੁਲਾਈ) ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਉਸ ਭਿਆਨਕ ਹਕੀਕਤ ਬਾਰੇ ਚਾਨਣ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਮੋੜਾ ਸ਼ਾਇਦ ਹੁਣ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰੂਹ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਅਛੂਤੇ...

ਪੜ੍ਹਨਯੋਗ ਅੰਕ ਐਤਵਾਰ, 21 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ‘ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ’ ਵਿਚਲੇ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੇ ਹੀ ਲੇਖ ਪੜ੍ਹਨਯੋਗ ਸਨ। ‘ਦਸਤਕ’ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ‘ਮੰਤਰ’ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਬੱਚੇ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਬੜੇ ਰੌਚਕ ਤੇ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ...

ਸ਼ਬਦ ਲੀਲ੍ਹਾ 25 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰੀਆ ਪੰਨੇ ਉੱਪਰ ਡਾ. ਅਪਮਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਦਾ ਲੇਖ ‘ਸਾਡੇ ਬੇਰ’ ਪੜ੍ਹਿਆ, ਵਧੀਆ ਲੱਗਾ। ਲੇਖਕ ਨੇ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਅਜਿਹੇ ਵਰਤੇ ਜੋ ਅਸੀਂ ਲਗਭੱਗ ਭੁੱਲ ਗਏ ਹਾਂ; ਜਿਵੇਂ ਖੁਣੋਂ, ਭੁੰਝੇ, ਤੌੜੇ ਆਦਿ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੇ...

ਘੱਗਰ ਦਰਿਆ ਬਾਰੇ ਵਧੀਆ ਰਚਨਾ ਐਤਵਾਰ, 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ‘ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ’ ਦੇ ‘ਦਸਤਕ’ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਸੁਭਾਸ਼ ਪਰਿਹਾਰ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਚਨਾ ‘ਘੱਗਰ ਦਰਿਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ’ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਵਧੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਸਰਹਿੰਦ ਨਦੀ ਬਾਰੇ ‘ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਰਹਿੰਦ ਦਰਿਆ ਅਤੇ ਬਾਰਾਂ...

ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਬਾਰੇ ਲਹਿਰ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚਰਚਾਵਾਂ ਹਨ। 18 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ‘ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਦੀ ਟੇਕ’ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਅੰਦਰ ਧੁਖ ਰਹੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਮਿਲਣ ਦੇ ਆਸਾਰ ਹੋਣ...

ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਦਾ ਮਸਲਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਛਪੇ ਲੇਖ ‘ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ’ (ਲੇਖਕ ਸ਼ਬੀਰ ਰੌਏ, 16 ਜੁਲਾਈ) ਦਾ ਨਿਚੋੜ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਹਟਾ ਕੇ ਪੇਂਡੂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਕਮੀ ਪੂਰੀ...

ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ 16 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਪੰਨਾ 4 ਉੱਤੇ ਛਪੀ ਖ਼ਬਰ ‘ਪਾੜ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਜਾਨ ਦਾ ਖੌਅ ਬਣਿਆ ਪਟਿਆਲਾ-ਰਾਜਪੁਰਾ ਕੌਮੀ ਮਾਰਗ’ ਵਾਕਈ ਦਿਲ ਦਹਿਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੇਜ਼...

ਅੰਤਰਝਾਤ ਮਾਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਐਤਵਾਰ, 7 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਤਰਲੋਚਨ ਕੌਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ‘ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਮੁੜ ਤਾਜ਼ਾ ਹੋਏ’ ਨਿੱਜੀ ਦੁਖਾਂਤ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਮੂਹ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਮਗਰੋਂ ਯੂਕੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਕੋਲ ਗਏ ਤਾਂ...

ਮੋਦੀ ਦਾ ਰੂਸ ਦੌਰਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਰੂਸ ਦੌਰੇ ਬਾਰੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ‘ਮੋਦੀ ਦਾ ਮਾਸਕੋ ਦੌਰਾ’ (11 ਜੁਲਾਈ) ਪੜ੍ਹਿਆ। ਉੱਥੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸੱਚ ਦਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਦਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ...

ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਅਸਰ 10 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਆ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਡਾ. ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ ਭੰਗੂ ਦਾ ਲੇਖ ‘ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਅਰਥਚਾਰਾ’ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੇਖਕ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਉੱਪਰ...

ਐੱਸ+4 ਸਕੀਮ ਦੀ ਹਕੀਕਤ 8 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ‘ਐੱਸ+4 ਮੰਜ਼ਲਾ ਸਕੀਮ’ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਰਸਾ ਦੇ ਸੈਕਟਰ 19 ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਐੱਸ+4 ਮੰਜ਼ਲਾ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਕਈ ਫਲੈਟ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ...

ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ ਦੀ ਯਾਦ ਐਤਵਾਰ, 30 ਜੂਨ ਨੂੰ ‘ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ’ ਦੇ ‘ਦਸਤਕ’ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦੇ ਲੇਖ ‘ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ ਦੇ ਅੰਗ-ਸੰਗ’ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਸੀ। ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਵਿ ਖੇਤਰ ’ਚ ਜਿਹੜਾ ਨਾਮਣਾ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਖੱਟਿਆ ਉਹ...

ਹਾਥਰਸ ਦੀ ਘਟਨਾ 4 ਜੁਲਾਈ ਦੀ ਸੰਪਾਦਕੀ ‘ਹਾਥਰਸ ਘਟਨਾ’ ਪੜ੍ਹੀ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਹ ਸੰਤਾਪ ਹੈ ਕਿ ਇਥੇ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਦਰਦਨਾਕ ਤੇ ਦਿਲ ਦਹਿਲਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੁੱਖ-ਅਫਸੋਸ ਬਾਅਦ ਫ਼ੇਰ ਹਾਲਾਤ ਜਿਉਂ...

ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਟੁੱਟਿਆ ਸੰਪਾਦਕੀ ‘ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਭਰੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ’ (3 ਜੁਲਾਈ) ਪੜ੍ਹਿਆ। ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਰਧ-ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਵਰਗਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਹੁਣ 2024 ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਸੰਪਾਦਕੀ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ...

ਸੱਚੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਕਦਰ 2 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰੀਆ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਰਣਜੀਤ ਲਹਿਰਾ ਦਾ ਛਪਿਆ ਲੇਖ ‘ਸਰਪੰਚ ਦੀ ਤਾਕਤ’ ਸਬਕ ਆਮੋਜ਼ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਅਤੇ ਸੱਚੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਕਦਰ ਹਰ ਥਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹਰ ਸ਼ਖ਼ਸ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਇਮਾਨਦਾਰੀ...