ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਮੋਟਾਪਾ ਘਟਾਉਣ ਬਾਰੇ ਕਰੇਗਾ ਜਾਗਰੂਕ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 14 ਜੁਲਾਈ
ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ, ਵਿਭਾਗਾਂ ਅਤੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਬੋਰਡ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸਨੈਕਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮੋਸਾ, ਕਚੋਰੀ, ਫਰੈਂਚ ਫਰਾਈਜ਼ ਅਤੇ ਵਡਾਪਾਓ ਵਿੱਚ ਖੰਡ ਅਤੇ ਤੇਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੋਵੇ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਹੈ।
ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੈਟਰਹੈੱਡ, ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ, ਨੋਟਪੈਡ, ਫੋਲਡਰ ਆਦਿ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਛਾਪਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਮੋਟਾਪੇ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਲਿਖੇ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਸਕੱਤਰ ਪੁਨਿਆ ਸਲੀਲਾ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਾਲਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਮੋਟਾਪੇ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। NFHS-5 (2019-21) ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਾਲਗ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਜਾਂ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਚਪਨ ਦੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਪ੍ਰਚਲਤ ਦਰ ਖਰਾਬ ਖੁਰਾਕੀ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 2025 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਲੈਂਸੇਟ ਜੀਬੀਡੀ 2021 ਮੋਟਾਪਾ ਪੂਰਵ ਅਨੁਮਾਨ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਵਾਲੇ ਬਾਲਗਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2021 ਵਿੱਚ 18 ਕਰੋੜ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 2050 ਤੱਕ 44.9 ਕਰੋੜ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੋਝ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।
ਮੋਟਾਪਾ ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ, ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਖਰਚਿਆਂ ਕਾਰਨ ਭਾਰੀ ਆਰਥਿਕ ਬੋਝ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਮੋਟਾਪੇ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਵਿਭਾਗਾਂ/ਦਫਤਰਾਂ/ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਨਤਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ/ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਖੇਤਰਾਂ (ਕੈਫੇਟੇਰੀਆ, ਲਾਬੀ, ਮੀਟਿੰਗ ਰੂਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ) ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਅਤੇ ਖੰਡ ਬੋਰਡ ਡਿਸਪਲੇ (ਡਿਜੀਟਲ ਸਥਿਰ ਪੋਸਟਰ ਆਦਿ) ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਖਪਤ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ (ਲੈਟਰਹੈੱਡ, ਲਿਫ਼ਾਫ਼ੇ, ਨੋਟਪੈਡ, ਫੋਲਡਰ ਆਦਿ) ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਦੇਸ਼ ਛਾਪੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਜੋ ਮੋਟਾਪੇ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।’’ -ਪੀਟੀਆਈ
