ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਕਵਰ ’ਤੇ ਛਾਈ ਦੁਰਲੱਭ ਕਾਲੇ ਬਾਘ ਦੀ ਤਸਵੀਰ
ਘਣੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਇਹ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਤਸਵੀਰ, ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਦੁਰਲੱਭ ਵੱਡੀਆਂ ਬਿੱਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸੂਡੋ-ਮੇਲਾਨਿਸਟਿਕ ਟਾਈਗਰਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇਹ ਕਾਲੇ ਬਾਘ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਮਲੀਪਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦੇ 30 ਬਾਘਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਦੁਰਲੱਭ ਜੈਨੇਟਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਸੇਨਜੀਤ ਯਾਦਵ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇੱਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਅਤੇ ਖੋਜੀ ਵਜੋਂ ਸਿਮਲੀਪਾਲ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਉੜੀਸਾ ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਮਰਪਨ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਬਾਘਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਖੁਦ ਦੇਖਿਆ।’’
ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘T12 ਦੀ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚਣਾ ਤੀਬਰ ਅਤੇ ਨਿਮਰਤਾ ਭਰਿਆ ਸੀ। ਦਿਨਾਂ ਅਤੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਸਬਰ ਮਗਰੋਂ ਇਸ ਇੱਕ ਪਲ ਨੂੰ ਕੈਮਰੇ ’ਚ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਵਰ ’ਤੇ ਉਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਸਨਮਾਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਸਾਧਾਰਨ ਜੰਗਲੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਰੂਪ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।’’
ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਨਾਥਨ ਲੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਹਾਣੀ ਦੁਰਲੱਭ ਪਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੀਆਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹਕੀਕਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕਵਰ ਫੀਚਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ, ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਐਕਸਪਲੋਰਰ, ਪ੍ਰਸੇਨਜੀਤ ਯਾਦਵ ਤੋਂ, ਉਸ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਸਿੱਟਾ ਹੈ: ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਜੈਨੇਟਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਨਰ ਬਾਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਮੁੜ ਉੱਭਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਭਿੰਨ ਜੀਨ ਪੂਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਇੱਕ ਰਿਜ਼ਰਵ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਲੱਗ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।’’
ਜੀਓਸਟਾਰ ਦੇ ਆਲੋਕ ਜੈਨ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਚੈਨਲ ਦੀ ਵੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਨੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ‘ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਦ੍ਰਿਸ਼’ ਕਿਹਾ, ਜੋ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦੁਰਲੱਭ ਸਨਮਾਨ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫ਼ਰਾਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਵੇਂ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਕਵਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ 135 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿੰਗਾਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ।