ਸਿੱਖ ਆਗੂ ਦੀ ਦਸਤਾਰ ’ਤੇ ਸਵਾਲ; ਦਿੱਲੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ’ਤੇ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤੀ ਵਤੀਰਾ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ’ਤੇ ਚੈੱਕ-ਇਨ ਕਾਊਂਟਰ ਨੰਬਰ 5 ’ਤੇ ਸਰਦਾਰ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਫਲਾਈਟ ਲਈ ਚੈੱਕ-ਇਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਨੂੰ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਅਤੇ ਵਿਤਕਰੇ ਵਾਲੇ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
ਇਹ ਘਟਨਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਮੌਲਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾ 24 ਸਤੰਬਰ 2025 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 7:45 ਤੋਂ 8:30 ਵਜੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਾਪਰੀ, ਜਦੋਂ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਗਰਾਊਂਡ ਸਟਾਫ ਮੈਂਬਰ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਟੂਤੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਈਡੀ ਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।
ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਸਪੋਰਟ ’ਤੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੁੱਛਿਆ, “ਤੁਹਾਡਾ ਪਤਾ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਖ ਪੱਗ ਕਿਉਂ ਪਹਿਨੀ ਹੋਈ ਹੈ”
ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵਾਧੂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਈ ਆਪਣਾ ਚੋਣ ਆਈਡੀ ਕਾਰਡ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਪਰ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾ ਸਟਾਫ ਨੇ ਸ਼ੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੁਕੇਸ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ’ਤੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਝੜੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਤੁਸੀਂ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਕਿਉਂ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ?”, “ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਹਨ?”, “ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦਿਖਾਓ”, “ਤੁਸੀਂ ਪੱਗ ਕਿਉਂ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੈ?”, “ਤੁਸੀਂ ਕਾਲੇ ਕਿਉਂ ਹੋ?”, ਅਤੇ “ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਜਾਤ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਬਣੇ?”। ਇਹ ਸਵਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਧਰਮ, ਜਾਤ ਅਤੇ ਦਿੱਖ ’ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਸਨ।
ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਰ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਸਟਾਫ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੁਧਾਰਿਆ ਅਤੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਪਾਸ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਕੀਲ ਹਨ, ਨੇ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਧਰਮ, ਜਾਤ, ਪਛਾਣ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਅਨੁਛੇਦ 14, 15, 19 ਅਤੇ 21 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਆਖਰਕਾਰ, ਸਖ਼ਤ ਇਤਰਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਟਾਫ ਨੇ ਝਿਜਕਦੇ ਹੋਏ ਬੋਰਡਿੰਗ ਪਾਸ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।