ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ

ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰਥ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ‘ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ’ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ‘ਭਾਸ਼ਿਨੀ’ ਨਾਮਕ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਤਹਿਤ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਡੀਨ ਅਕਾਦਮਿਕ ਮਾਮਲੇ ਪ੍ਰੋ. ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਆਈ ਆਈ ਟੀ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਪੁੱਜੇ ਪ੍ਰੋ. ਸੀ ਵੀ ਜਵਾਹਰ ਵੱਲੋਂ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪ੍ਰੋ. ਬਰਾੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾਂਘਾਂ ਪੁੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੇ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਆਸ ਦੀ ਕਿਰਨ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ. ਸੀ ਵੀ ਜਵਾਹਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਉੱਭਰ ਰਹੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਲਿਪੀ ਨੂੰ ਪਛਾਨਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੋ ਰਹੀ ‘ਟੈਕਸਟ ਰਿਕੋਗਨੀਸ਼ਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ’ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਤਰੱਕੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ।

ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਧਰਮਵੀਰ ਸ਼ਰਮਾ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਭਾਸ਼ਿਨੀ-ਸੰਬੰਧੀ ਖੋਜ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ 'ਭਾਸਿ਼ਨੀ' ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਏ. ਆਈ. ਅਧਾਰਿਤ ਤਕਨਾਲੌਜੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਐੱਨ ਆਈ ਈ ਪੀ ਵੀ ਡੀ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਤੋਂ ਸ੍ਰੀ. ਰਜੇਂਦਰ ਨੇਗੀ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰਥ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਪਕਰਣਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਆਈ ਆਈ ਟੀ ਮਦਰਾਸ, ਆਈ ਆਈ ਟੀ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਅਤੇ ਸੀ ਡੀ ਏ ਸੀ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਤਕਨੀਕੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ-ਅਧਾਰਿਤ ਐਕਸੇਸਬਿਲਟੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਤਿੰਨ ਡਿਜੀਟਲ ਮੰਚਾਂ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਆਈ ਆਈ ਟੀ ਹੈਦਰਾਬਦ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜੋ ਭਾਸ਼ਿਨੀ ਦੇ ਓ ਸੀ ਆਰ ਅਤੇ ਟੀ ਟੀ ਐੱਸ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ਼ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਮੇਤ 12 ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 'ਆਡੀਓ ਬੁੱਕ' ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਵਾਲ਼ਾ ਏ ਆਈ ਅਧਾਰਿਤ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ‘ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ-ਡੌਟ’ ਸੀ ਜੋ 12 ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਗਰੇਡ-1 ਬਰੇਲ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਤੀਜਾ ਉਦਘਾਟਨ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਦੋ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਗੁਰਮੁਖੀ ਓ ਸੀ ਆਰ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।