ਸੰਗਰੂਰ ’ਚ ਜਨਮੇ ਭਾਰਤੀ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਕ ਵੱਲੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਾ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਨਸਲਵਾਦ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਕ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਨਸਲਵਾਦ ’ਤੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਹੈ। 'Underdog: A Veterinarian’s Fight Against Racism and Injustice' (ਅੰਡਰਡੌਗ: ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਕ ਦੀ ਨਸਲਵਾਦ ਅਤੇ ਅਨਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ) ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਸੰਗਰੂਰ (ਪੰਜਾਬ) ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਡਾ. ਹਾਕਮ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਾ ਪੇਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਣਾਲੀਗਤ ਨਸਲਵਾਦ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ 13 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਸੰਸਥਾਗਤ ਪੱਖਪਾਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਚਕੀਲੇਪਣ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਲੜਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਬਿਰਤਾਂਤ ਹੈ।

ਡਾ. ਭੁੱਲਰ ਦਾ ਇਹ ਸਫ਼ਰ 1995 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੈਨਕੂਵਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲਾ ਪਸ਼ੂ ਕਲੀਨਿਕ ਖੋਲ੍ਹਿਆ, ਜੋ ਲੋੜਵੰਦ ਪਰਿਵਾਰਾਂ, ਬੇਘਰਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਭਲਾਈ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਉੱਦਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ-ਅਧਾਰਤ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਨਵੇਂ ਪਰਵਾਸੀ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਵੀ ਰਹੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵੈਟਰਨਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (BCVMA) ਵੱਲੋਂ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਹੋਇਆ। ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਡਾ.ਭੁੱਲਰ ਖਿਲਾਫ਼ ਪੱਖਪਾਤੀ ਲਾਇਸੈਂਸਿੰਗ ਅੜਿੱਕਿਆਂ, ਅਚਾਨਕ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਵੈਟਰਨਰੀ ਪੇਸ਼ੇ ਅੰਦਰ ਡੂੰਘੇ ਨਸਲਵਾਦ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ। ਡਾ. ਭੁੱਲਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲੇ ਅਤੇ ਬੀ.ਸੀ.ਵੀ.ਐਮ.ਏ. ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਜਨਤਕ ਮੁਆਫ਼ੀ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ। ਡਾ.ਭੁੱਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਸਿਰਫ਼ ਮੇਰੀ ਕਹਾਣੀ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ- ਇਹ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਸ਼ਕਤੀ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਬਾਰੇ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਡੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੋਣ, ਅਖੀਰ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਨਿਆਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।’’

'ਅੰਡਰਡੌਗ' ਵਿਚ ਕਈ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਗਰਾਨੀ ਫੁਟੇਜ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ BCVMA ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਉਹ ਦਿਨ ਗਏ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਉੱਥੇ ਮਸ਼ਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸਾੜ ਸਕਦੇ ਸੀ।’’ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੰਸਥਾਗਤ ਪੱਖਪਾਤ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਭੁੱਲਰ ਨੇ ਦਿ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਯਾਦਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ‘ਅੰਡਰਡੌਗ’ ਇੱਕ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸੱਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਗਤ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਭੁੱਲਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਦੋਵੇਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਇੰਡੋ-ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਵੈਟਰਨਰੀ ਡਾ. ਹਾਕਮ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ ਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ, ਸਾਰੋਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ 1986 ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (PAU) ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰ ਵੈਟਰਨਰੀ ਮੈਡੀਸਨ (DVM) ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੰਬਰ 1991 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਜਾਣ ਤੱਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੈਟਰਨਰੀ ਅਫਸਰ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1993 ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਵੈਟਰਨਰੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਐਮਸ, ਆਇਓਵਾ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲੋਵਾ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚਲੇ ਗਏ। 1995 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵੈਟਰਨਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (BCVMA, ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਬਾਡੀ) ਨਾਲ ਇੱਕ ਲਾਇਸੰਸਸ਼ੁਦਾ ਵੈਟਰਨਰੀ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਵੈਨਕੂਵਰ, BC ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਕਲੀਨਿਕ, ਐਟਲਸ ਐਨੀਮਲ ਹਸਪਤਾਲ ਚਲਾਇਆ।