ਮਨਧੀਰ ਸਿੰਘ ਦਿਓਲ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 8 ਅਕਤੂਬਰ
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੀ 7ਵੀਂ ਮੰਜ਼ਲ ’ਤੇ ‘ਗ੍ਰੀਨ ਵਾਰ ਰੂਮ’ (ਕੇਂਦਰੀ ਜੰਗੀ ਕਮਰਾ) ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗ੍ਰੀਨ ਵਾਰ ਰੂਮ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਮਰੇ ਵਿਚੋਂ ਹਾਟਸਪੌਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ, ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮਾਨੀਟਰ ਵਿਚ ਪੀਐੱਮ -10, ਪੀਐੱਮ-2.5 ਤੇ ਹੋਰ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਾਸਾ ਤੇ ਇਸਰੋ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਦਿੱਲੀ ਤੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਕੂੜੇ ਦੇ ਜਲਾਉਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਸ੍ਰੀ ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਰ ਰੂਮ ਰਾਹੀਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਡੀਪੀਸੀਸੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਮੋਹਨ ਜਾਰਜ ਤੇ ਡਾ ਬੀਐੱਲ ਚਾਵਲਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ 10 ਮੈਂਬਰੀ ਮਾਹਿਰ ਟੀਮ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ 5 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ‘ਯੁੱਧ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ’ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਗ੍ਰੀਨ ਦਿੱਲੀ ਐਪ ’ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਖੁਦ ਹੀ ਸਬੰਧਤ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਜਾਣਗੀਆਂ ਤੇ ਵਾਰ ਰੂਮ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ‘ਯੁੱਧ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿਰੁੱਧ’ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਜੰਗੀ ਕਮਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਪਹਿਲੇ ਪਰਦੇ ’ਤੇ 40 ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮਾਨੀਟਰ ਹਨ, ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੀਐੱਮ -10, ਪੀਐੱਮ -2.5, ਸਲਫਰ ਆਕਸਾਈਡ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਆਕਸਾਈਡ, ਓਜ਼ੋਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਗਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਦੂਜੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ‘ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਿਸ਼ਾਨਬੱਧ 13 ‘ਹੌਟਸਪੌਟਸ’ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋਣਗੇ, ਜੋ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਨਾਸਾ ਤੇ ਇਸਰੋ ਦੀ ਤੀਜੀ ਯੋਜਨਾ ’ਤੇ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ ਦੋਵੇਂ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਦਿੱਲੀ, ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਪਰਾਲੀ ਜਾਂ ਕੂੜਾ-ਕਰਕਟ ਸਾੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੀਜੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਤੇ, ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਾਂਗੇ। ਸ੍ਰੀ ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨ ਦਿੱਲੀ ਐਪ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਮੋਹਨ ਜਾਰਜ ਤੇ ਡਾ. ਬੀਐੱਲ ਚਾਵਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 40 ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਮਾਨੀਟਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 26 ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਰਦੇ ’ਤੇ ਫਿਲਹਾਲ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੀਐੱਮ -10, ਪੀਐੱਮ -2.5, ਸਲਫਰ ਆਕਸਾਈਡ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਆਕਸਾਈਡ, ਓਜ਼ੋਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਗਤੀ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ।
